آیا اصلاح و جراحی فک بدون ارتودنسی امکان پذیر است؟ بسیاری از بزرگسالان ترجیح می دهند برای اصلاح ناهنجاری های فک و دندانهایشان از روش ارتودنسی استفاده نکنند. به همین دلیل به دنبال راه حلی متفاوت و کوتاه مدت برای حل مشکلات دندان و فک خود هستند. در این موارد یکی از اساسی ترین سوالاتی که مطرح می شود این است که آیا جراحی فک بدون ارتودنسی امکان پذیر است؟ اگر شما هم به دنبال پیدا کردن پاسخ این سوال هستید تا آخر این مطلب از سایت دکتر مهدی ابریشمی، متخصص جراحی فک دراصفهان، همراه ما باشید.
جراحی فک بدون ارتودنسی
جراحی فک بدون ارتودنسی یک روش نوین در حوزه جراحی دهان و فک است که برای اصلاح ناهنجاری‌های فکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش، نیازی به استفاده از ارتودنسی برای تنظیم دندان‌ها قبل از جراحی نیست و به جای آن، با استفاده از تکنیک‌های جراحی متناسب، فک‌ها به درستی قرار می‌گیرند. این روش برای برخی افراد که نمی‌توانند از ارتودنسی استفاده کنند یا زمان کمتری برای درمان دارند یا بزرگسالانی که ترجیح می دهند برای اصلاح ناهنجاری های فک و دندان هایشان از ارتودنسی و بریس ها استفاده نکنند، مناسب است. با این حال، این روش نیازمند تخصص و مهارت بالای جراحان دهان و فک است و نیاز به بررسی دقیقی از حالت فک و دندان‌ها دارد تا جراحی به درستی انجام شود.
چرا قبل از جراحی فک باید ارتودنسی انجام داد؟
بدن ما به طور طبیعی تمایل دارد که مشکلات و ناهنجاری‌ها را جبران کند؛ به این معنا که اگر فک پایین شما جلوتر باشد برای اینکه جویدن شما دچار مشکل نشود، بایستی دندان‌های بالای شما به سمت جلو و دندان‌های فک پایین شما به سمت عقب متمایل شوند تا امکان جویدن غذا فراهم گردد.
برعکس این رابطه نیز به همین صورت اتفاق می افتد. یعنی اگر فک پایین عقب و فک بالا جلو باشد، دندان‌های فک پایین به سمت جلو و دندان‌های بالا به سمت عقب متمایل می‌شوند تا فرایند جویدن فرد آسان تر شود. به این تغییر شیب دندان‌ها، که برای جبران مشکل اسکلتی به وجود می آید اصطلاحا” جبران دندانی” می گویند. این جبران دندانی باعث شده مشکل اسکلتی فک کمتر به چشم بیاید و به اصطلاح استتار شود. در این وضعیت و با وجود استتار مشکلات اسکلتی فک، جراح فک نمی تواند به طور دقیق میزان مشکلات فک را تشخیص داده و اصلاح کند.
ارتودنسى قبل از جراحى فک
برای تعیین دقیق میزان مشکل اسکلتی، لازم است ابتدا ارتودنتیست دندان ها را به موقعیت واقعی خود بازگرداند. این کار قبل از جراحی فک توسط متخصص ارتودنسی صورت می‌گیرد. ممکن است کار ارتودنسی قبل از جراحی به میزان گسترده‌ای انجام شود و حتی شامل کشیدن دندان نیز شود. دوره ارتودنسی قبل از جراحی معمولاً یک تا یک سال و نیم به طول می انجامد. پس از اتمام این دوره، رابطه دندانی فرد مشابه رابطه اسکلتی فرد می‌شود.
باید توجه داشت که در این مرحله، هدف متخصص ارتودنسی این است که مشکل فکی قابل مشاهده باشد (مشکلات فک از استتار دندانی خارج شود). به همین دلیل فرد ممکن است حس کند وضعیت فکش بدتر شده است. البته در عمل هیچ تغییر بدتری رخ نداده است، تنها تغییری که رخ داده است این است که روابط اسکلتی فرد از حالت استتار و پنهان خارج شده و مشکلات واقعی فک قابل مشاهده شده است.
جراحی فک بدون ارتودنسی
معمولاً هر چقدر جبران دندانی یا تمایل دندان‌ها برای حرکت به سمت یکدیگر بیشتر باشد، مشکل اسکلتی کمتر نمایان شده و این امر نیاز به ارتودنسی را برای آشکار کردن روابط واقعی فکین بیش از پیش می کند. به طوری کلی می‌توان نتیجه گرفت که هر چقدر دوره ارتودنسی قبل از جراحی به درستی انجام شود، متخصص ارتودنسی به جراح فک و صورت نمایش دقیق‌تری از واقعیت فکی می‌دهد و در نتیجه، موفقیت تغییرات فکی در جراحی بیشتر خواهد بود.
در واقع، دوره ارتودنسی قبل از جراحی فک، برای جراح فک و صورت دید واقع بیانه تری را جهت تغییرات در اتاق عمل به وجود می آورد و دقت درمان ارتوگناتیک را افزایش می‌دهد.
چه نوع ناهنجاری فک را می توان با استفاده از جراحی و بدون ارتودنسی درمان کرد؟
ناهنجاری‌های فکی که با استفاده از جراحی فک (ارتوگناتیک) بدون نیاز به ارتودنسی قابل درمان هستند، به وسیله تغییرات جراحی در ساختار فک‌ها و صورت بهبود می‌یابند. این روش مختص به مواردی است که تغییر موقعیت دندان‌ها نیازی به ترتیب و تنظیم با استفاده از ارتودنسی ندارد. برخی از ناهنجاری‌های فکی که با جراحی بدون ارتودنسی قابل درمان هستند عبارتند از:
- عدم توازن عمودی فک‌ها: در ناهنجاری عمودی فک(مانند لبخند لثه ای) اختلاف‌های بزرگی در موقعیت عمودی فک‌ها وجود دارد که می‌توان با جراحی بهبود داد.
- تراز نبودن فک‌ها: عدم تناسب در موقعیت دقیق فک‌های بالا و پایین در دهان که می‌تواند منجر به مشکلات ظاهری و عملکردی دهان و فک‌ها شود. جراحی بدون ارتودنسی در این موارد، با تغییر ساختار فک‌ها، بهبود و تناسب مناسبی را ایجاد می‌کند و به رفع این ناهنجاری کمک می‌کند.
- ناهنجاری اپن‌بایت: وقتی دندان‌های جلویی و پایین به طرز ناهنجاری در تماس نیستند، جراحی بدون ارتودنسی می‌تواند به تصحیح این مشکل کمک کند.
اهمیت این روش در مواردی است که نیاز به تغییر موقعیت دندان‌ها از جمله اهداف اصلی درمان نیست. چرا که در این روش فقط موقعیت فک ها اصلاح می شود و هیچ تاثیری بر موقعیت و چینش دندان ها ندارد. برای اصلاح دندان ها باید از براکت ها و ارتودنسی کمک گرفت.
آیا جراحی فک بدون ارتودنسی پیشنهاد می شود؟
یکی از سؤالات متداول افرادی که قصد انجام جراحی فک را دارند، این است که آیا می‌توان بدون استفاده از ارتودنسی عمل فک را انجام داد. پاسخ این سوال در بیشتر مواقع منفی است، زیرا برای قرارگیری صحیح فک‌ها در موقعیت جدید، لازم است دندان‌ها نیز در وضعیت جدیدی قرار بگیرند. بنابراین، نه تنها قبل از عمل، استفاده از ارتودنسی ضروری است، بلکه در بسیاری مواقع انجام ارتودنسی بعد از عمل جراحی هم پیشنهاد می شود.
جراحی فک بدون ارتودنسی بیشتر برای بیمارانی مناسب است که فقط مشکلات استخوانی دارند و مشکلات زیادی در دندان ها ندارند. بنابراین، قبل از تصمیم گیری برای جراحی فک بدون ارتودنسی، مهم است که با یک متخصص دهان، فک و صورت مشورت کنید تا ببینید آیا این روش مناسب برای شما است یا خیر.
نتیجه گیری
جراحی فک بدون ارتودنسی یک گزینه مهم و پیچیده در حوزه ترمیم و بهبود ظاهر فک‌ها و صورت است. این روش با توجه به وضعیت فردی هر بیمار و نیازهای آن، می‌تواند یک راه حل مناسب باشد. تعیین اینکه آیا جراحی بدون ارتودنسی مناسب است یا خیر، بستگی به عوامل مختلفی دارد که شامل وضعیت دندان‌ها، نقاط ضعف و قوت هر درمان، تجربه جراح و تخصص او می‌شود. اما باید توجه داشت که جراحی فک بدون ارتودنسی در برخی موارد ممکن است به تنهایی کافی نباشد و نیاز به روش‌های ترکیبی یا همزمان با ارتودنسی وجود داشته باشد. تصمیم‌گیری نهایی برای انجام این نوع جراحی باید با مشورت دقیق با متخصصان جراحی فک و صورت انجام شود.
در پایان پیشنهاد می کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه جراحی فک، مقاله “در چه سنی بهتر است جراحی فک انجام دهیم؟” را نیز مطالعه فرمایید.
